Türkiye, jeolojik yapısı nedeniyle dünyanın en aktif deprem kuşaklarından biri üzerinde yer alıyor. 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve “asrın felaketi” olarak anılan depremler, ülkenin deprem gerçeğini bir kez daha acı şekilde hatırlattı. Bu felakette 53 binden fazla kişi yaşamını yitirirken, binlerce yapı yıkıldı veya ağır hasar aldı. Aradan geçen bir yılın ardından, Japon deprem uzmanı Yoshinori Moriwaki'nin yeni açıklamaları ise tedirginliği yeniden gündeme taşıdı.
Büyük Deprem Riski Hâlâ Geçerli
Moriwaki, özellikle Doğu Anadolu’nun batı kısmından Akdeniz’e kadar uzanan fay hattına dikkat çekerek, bu bölgenin hâlâ büyük bir deprem üretme potansiyeline sahip olduğunu ifade etti. Uzmanın değerlendirmelerine göre, bu fay hattında ciddi miktarda enerji birikmiş durumda ve bu enerjinin boşalması halinde 7,5 büyüklüğünde veya daha büyük bir depremin yaşanması kuvvetle muhtemel.
Ancak risk yalnızca sarsıntıyla sınırlı değil. Moriwaki, böyle bir büyük depremin ardından özellikle Mersin, Adana, Hatay ve Antalya gibi Akdeniz kıyısındaki şehirlerde tsunami olasılığının da yüksek olduğunu vurguladı. Üstelik bu tsunaminin kıyı şeridiyle sınırlı kalmayıp, iç kesimlere kadar ilerleyebileceğini belirtti.
Tsunami Türkiye İçin Ne Kadar Gerçek Bir Tehdit?
Türkiye’de tsunami denince akla genellikle uzak doğu ülkeleri geliyor. Ancak Moriwaki’nin açıklamalarına göre, Akdeniz çevresindeki tektonik yapı ve deniz altı fayları, böyle bir senaryonun gerçekleşmesi için yeterli koşulları barındırıyor. Özellikle kıyıya yakın olan şehirlerde, deniz seviyesindeki ani değişimler ciddi can ve mal kaybına neden olabilir.
Marmara'da da Tehlike Kapıda
Japon uzmanın dikkat çektiği bir diğer bölge ise Marmara. Marmara Denizi’nden geçen fay hattının, yumuşak zeminli bir alandan geçtiğini belirten Moriwaki, burada meydana gelebilecek 6 büyüklüğündeki bir depremin bile ciddi etkiler yaratabileceğini söyledi. Özellikle İstanbul gibi yoğun nüfuslu ve altyapısı yaşlı olan şehirler için bu durum büyük bir tehdit oluşturuyor.
Ne Yapmalı? Uzmanlar Uyarıyor
Depremin ne zaman olacağı bilinemez, ancak hazırlıklı olmak mümkün. Moriwaki, vatandaşlara şu uyarılarda bulundu:
-
Her evde mutlaka bir deprem çantası bulundurulmalı.
-
Deprem anında panik yapmadan, merdivenlere koşmak yerine, ev içinde güvenli bir alan oluşturulmalı.
-
Belediyelerin ve yerel yönetimlerin, altyapı projelerinde zemin etüdü gibi hayati detaylara dikkat etmeleri şart.
-
Özellikle kıyı şehirlerinde yaşayan vatandaşlar, tsunami riskine karşı bilinçlendirilmeli ve tahliye planları oluşturulmalı.
Türkiye İçin Yeni Bir Sayfa: Afet Bilinci Artmalı
Her felaket, aynı zamanda bir ders ve uyarıdır. 6 Şubat depremleri, Türkiye için sarsıcı bir uyanış oldu. Ancak gelecekte benzer acıların yaşanmaması için hem vatandaşlar hem de yetkililer olarak harekete geçmek gerekiyor. Bilim insanlarının uyarılarını ciddiye almak, şehirlerimizi depreme dirençli hale getirmek ve bireysel olarak hazırlıklı olmak, geleceği daha güvenli kılmak için atılacak en önemli adımlar arasında.
