Salih YEŞİL - Diyarbakır'ın Çınar ile Mardin'in Mazıdağı ilçe kırsalı arasında çıkan ve 15 kişinin yaşamını yitirdiği yangına dair, bölgeye giderek incelemelerde bulunan ekoloji hareketleri, incelemelerini raporlaştırdı.
Mezopotamya Ekoloji Hareketi öncülüğünde bir araya gelen ekoloji hareketleri, AFAD, Orman İşletme Müdürlüğü, İtfaiye ve 112 Acil Servis ekiplerinin zamanında müdahalede bulunmadığı ve üstlerine düşen görevi yerine getirmediği eleştirisi yapıldı. 15 kişinin yangına vaktinde müdahale edilmemesi nedeniyle yaşamını yitirdiği belirtilen raporda, halkın yanını kamu kurumlarından hiçbir destek görmeden yangını kendi çabalarıyla söndürdükleri kaydedildi.
Ekolojik tahribat yarattı
Yangının, geniş bir alanda ekolojik tahribata yol açtığı vurgulanan raporda, ormanın, otlak alanların, tarım alanlarının yangından zarar gördüğü ifade edildi. Yangının doğal yaşamı da olumsuz etkilediği dile getirilen raporda, "Tavşan ve kekliklerin üretme alanları olan yerdeki yangının bu iki türün popülasyonunu büyük ölçüde etkilendiği bir başka gerçektir. Yanan ormanlık alanlarda palamut ve meşe ağaçlarının yanı sıra, yangından etkilenmeden ayakta kalan bazı bitki ve hayvan türleri de gözlemlenmiştir. Topraktaki organik maddeler, toprak organizması, toprak strüktürü (yapısı) ve asiditesi de yangın sonrası sıcaklıktan etkilenmiştir. Yanan alanda toprağın su tutma kapasitesi azalmıştır" denildi.
DEDAŞ ve iktidara suçlama
DEDAŞ ve iktidarın suçlandığı raporda, "Yangına neden olan rant odağı DEDAŞ ve yangına hiçbir müdahalede bulunmayan iktidar, halkın canına ve malına kastederken ekosistem üzerinde ciddi bir tahribat yaratmıştır" ifadesi kullanıldı.
Yangını durdurma çağrıları ve gece görüşlü helikopterin müdahale için bölgeye gönderilmemesinin kabul edilemez olduğu belirtilen raporda, yangında sorumlulukları bulunanların belli olduğu ve hesap vermeleri gerektiği dile getirilerek, "Çıkan yangının nedeni ve sorumluları bellidir. Üstü örtülen her suç, görünmez kılınan her gerçek, yeni yangınlara, yeni canlı ölümlerine, yeni biyoçeşitlilik kayıplarına ve yeni göçlere zemin oluşturmaktadır" denildi.
Alınması gereken önlemler sıralandı
Raporda, yangın bölgesi için ve yangınların önlenmesi için şu öneriler sıralandı: "Uzun vadede yangından zara gören halkın ihtiyaçlarına göre bir afet planı yapılmalıdır. Hayvanlar ölüme terk edilmemelidir. Hayvanların tedavi ve yaşama hakları tanınmalı ve hayata geçirilmelidir. Ekosistemin yeniden canlanmasına yönelik takip çalışmaları yapılmalıdır. Toprağın dinlendirilmesine dönük zamanın ardından tarım arazileri, otlaklar ve ormanlık alanlara yönelik farklı koruyucu, iyileştirici süreçleri hayata geçirmek için çalışmalar yapılmalıdır. Yeni orman yangınlarını önlemek için elektrik altyapı-bakım faaliyetleri ve halka dönük eğitimler yapılmalıdır. Yangınların önlenmesi için elektrik altyapısının düzenli bakımı ve güncellenmesi gerekmektedir. Yangınlarla mücadeleni en iyi ve en doğru yöntemin yangınlar çıkmadan önleyici tedbirleri almaktır. Yangın sezonu olarak bilinen Temmuz-Ağustos ayları için özel hazırlıklar yapılmalı, yangın yolları açılmalı ve ilk müdahale ekipmanları kırsal bölgelere yerleştirilmelidir."
Salih YEŞİL
