Bugün 26 Haziran. Dünya Uyuşturucu ile Mücadele Günü. Dolayısı ile bugünkü yazımızı bu önemli konuya ayırdık.

Önemli diyorum çünkü, dünya genelinde en az 275 milyon kişi uyuşturucu kullanıyor ve bu kişilerin yüzde 13'ü (yaklaşık 36 milyon) uyuşturucu bağımlılığı nedeniyle tedavi görüyor.

Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisinin (UNODC) 2021'de yayımlanan son raporu, dünya genelinde uyuşturucu kullanımının her kıtada artış gösterdiğini ortaya koyuyor.

Rapora göre, 2020'deki 275 milyon uyuşturucu kullanan sayısı 2010'daki sayıya kıyasla yüzde 22'lik artış göstermiş.

İstatistikler, dünya genelinde milyonlarca uyuşturucu kullanımının 2030'a kadar daha da yükseleceğini gösteriyor. 

DÜNYA’DA EN ÇOK KULLANILAN UYUŞTURUCU: ESRAR

Raporda, dünyada haşhaş ve kenevir gibi bitkiler, en fazla yasa dışı yollarla uyuşturucu madde elde edilen ürünler olarak yer alıyor. Rapor, esrarın 2019'da yaklaşık yüzde 4'le (yaklaşık 200 milyon kişi) dünya genelindeki en yüksek kullanım oranına sahip uyuşturucu türü olduğunu ortaya koyuyor.

 ABD'DE 50 BİN İNSAN YAŞAMINI YİTİRDİ

Raporda, bir diğer tehlikeli uyuşturucu çeşidi olan opioid türü sentetik uyuşturucunun 2019'da ABD'de 50 bin insanın aşırı dozdan ölümüne neden olduğu bilgisi yer alıyor. 

AFYON EN ÇOK  AFGANİSTAN'DA ÜRETİLİYOR

Rapora göre, 2020'de dünyada haşhaştan elde edilen bir başka uyuşturucu çeşidi afyonun yüzde 85'inden fazlası Afganistan'da üretiliyor. 

ÜLKEMİZDE DURUM

Türkiye genelinde 2020 yılında 159 bin 268 uyuşturucu olayı tespit edildi. 2021 yılında tespit edilen uyuşturucu vakası ise yüzde 35,5 artarak 215 bin 771 oldu. Emniyetin verilerine göre 2021'de yakalanan şüpheli sayısı da yüzde 27,2 artarak 294 bin 604 kişiye yükseldi.

Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Dairesi'nin Ağustos 2022’de yayımladığı  raporda Türkiye'de metamfetamin yakalama miktarlarına dair önemli bulgular sunuyor. Metamfetamin; bireyin biyolojik, psikolojik ve sosyal yaşamında oluşturduğu yıkıcı etkileri nedeniyle ulusal ve uluslararası alanda kontrol altına alınmış, yasa dışı sentetik/ kimyasal bir narkotik madde.

Rapora göre, BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi’nin  (UNODC) verileri son 10 yıl içinde metamfetamin yakalanan ülke sayısında % 50 artış gösterdiğine dikkat  çekiyor. 2014-2018 döneminde dünya genelinde yaklaşık 30 bin yasa dışı Amfetamin Tipi Uyuşturucu laboratuvarı tespit edildi. Bunların %95’i ise metamfetamin üretiyor.

Raporda 2016-2021 yılları arasında Türkiye’de her geçen yıl metamfetamin yakalama miktarlarında artış yaşandığı görülüyor. Özellikle 2020’de bir önceki yıla göre 4 kat artışın yaşandığını görmek mümkün. 2022 yılının sadece ilk yedi ayında görülen metamfetamin yakalama miktarı ise 8 bin 600 kilograma ulaşmış.  Rapora göre 2015 yılında yalnızca 54 ilde yakalanan metamfetamin maddesi 2020 ve 2021 yıllarında 81 ilde de görülmüş. 

KONUNUN TAKİPÇİSİ YEŞİLAY

Bu konuda en büyük  mücadeleyi Emniyet Genel Müdürlüğü’nün yanı sıra   Yeşilay veriyor. Yeşilay ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın, Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Programı ve Yaşam Becerileri Eğitim Programı gibi projelerle madde ve diğer bağımlılıklara karşı önleyici çalışmalar için güçlerini birleştirdiğini vurgulayan Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, “Dünyanın karşı karşıya olduğu bağımlılık sorunuyla hep birlikte mücadele etmeliyiz” diyor. Bağımlı bireylere de Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM) çatısı altında destek verdiklerini hatırlatan Öztürk, “Bugüne kadar madde bağımlılığı sorunu yaşayan 6 bin’e yakın kişi YEDAM’a başvurdu ve aldıkları destekle bağımlılıktan uzak bir yaşama adım attı” ifadelerini kullandı.

******

Gerçekten ülkemizin güzide kuruluşlarından olan Yeşilay, her fırsatta bu önemli konuya dikkat çekerek uyuşturucu madde kullanımı konusunda çocuk ve gençlerin karşı karşıya olduğu risklere karşı korumak için büyük çaba harcıyor.  

 Önleyici çalışmalar ile birlikte bağımlılıktan uzak bir toplumun, sağlıklı nesillerin yetişmesi şarttır. Sağlıklı nesiller yetiştirmenin yolu, onlara fizyolojik, ruhsal ve sosyal gelişimlerini destekleyecek donanımları sunmaktan geçiyor. 

YEŞİLAY VE MEB GÜÇLERİNİ BİRLEŞTİRDİ

Yeşilay’ın Milli Eğitim Bakanlığı iş birliği ile yürüttüğü projeler var.  Yeşilay, Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Programı’na ek olarak Yaşam Becerileri Eğitim Programı ile gençlerimize bu donanımları sunmak için çalışıyor. Ayrıca kültür-sanattan spora kadar farklı alanlardaki projelerle de hem bağımlılıklarla ilgili gençlerimizin farkındalıklarını artırmayı, hem de sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazanmalarına katkı sağlamayı hedefliyor.  

***

Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Programı (TBM) ile her yıl 10 milyon öğrenci ve 3 milyon yetişkine ulaşan Yeşilay,  pilot uygulamasını yaptığı Yaşam Becerileri Eğitim Programı ile de tüm Türkiye’de 7’inci sınıf öğrencilerinde zararlı alışkanlıklara karşı ‘hayır deme’ becerisi geliştirmeyi, bilgilendirmeyi ve davranış değişikliği kazandırmayı hedefliyor. Yeşilay, ayrıca Okulda Bağımlılığa Müdahale Programı (OBM) kapsamında da riskli öğrencilerin sigara, alkol, madde gibi zararlı alışkanlık ve davranışları bağımlılığa dönüşmeden önlenmesini ve bu öğrencilerin eğitim sistemi dışına çıkmadan geri kazanılmasını hedefliyor.

Yeşilay, bağımlılıktan kurtulmak isteyenlere ve ailelerine ilimizde de şubesi olan, Türkiye’nin her köşesindeki 100’ü aşkın Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM) çatısı altında ücretsiz hizmet veriyor. Önleyici çalışmalar kadar, bağımlılığın oluşması durumunda rehabilitasyon aşamasında da mücadelelerini sürdürüyor.

“Bağımlılığın oluştuğu durumlarda da Yeşilay, gençlerimizin ve ihtiyaç duyan herkesin elinden tutuyor. YEDAM ile bağımlılık sorunu yaşayanlara ve ailelerine psikolojik ve sosyal destek sağlayarak; yeniden hayata kazandırılmalarını hedefliyor.

*******

Gerçekten Yeşilay’ın yürüttüğü çalışmalar sonucunda bağımlılıklarından kurtulan, hayata yeniden başlayan bireyleri görmek, ailelerinin sevincine tanıklık etmek mutluluk verici bir olay. Bugüne kadar madde bağımlılığı sorunu yaşayan 6 bine yakın kişi YEDAM’a başvurdu ve aldıkları destekle bağımlılıktan kurtuldular. Bu bakımdan Yeşilay’a müteşekkiriz.     

Sonuç olarak, gerek ülkemizde ve gerekse tüm dünyada, durum hiç iç açıcı değil. Kullanılan bu zararlı maddeler, yarınımızın teminatı olan gençlerimizi tehdit ediyor. Bu konuda başta ebeveyenler,  eğitimciler olmak üzere herkese büyük görevler düşüyor. Bu konuda hassas olmak ve evlatlarımızı bu kötü illetten kurtarmak hepimizin görevidir. Gençler başta olmak üzere tüm toplumun karşı karşıya olduğu bu riske karşı hep birlikte mücadele etmeliyiz. Başka çaremiz yok.

Sigara, alkol ve zararlı alışkanlıklardan uzak temiz bir toplum ve temiz bir yaşam dileğiyle, iyi  bayramlar..