?>

DİYARBEKİR’DE KURBAN KESME KÜLTÜRÜ!.. - (Mevlüt Mergen'in Yazısı)

Mevlüt MERGEN

4 yıl önce

GÖNLÜMCEK U R B A NCanı canıma bedel, kanı kanıma bedel,Kurban kesmek farz bize, hem de kişiye “özel”Kurban bir sadakadır, kaza belayı önler,Akıtsın “kutsal” kanı ona gücü yetenler!..MMSÖZ GELİŞİŞunu öncelikle söylemek gerekir ki, Diyarbekir’li sadaka vermeyi çok sever, “kurban” ise çok anlamlı, çok faydalı bir sadaka olduğu için “vesile” arar ki kurban kessin, mesela, yeni bir ev almıştır, kurbanını keser eşini, dostunu akrabasını, çağırır  “mevlidini” okutur ve onlara o kurban etinden yedirir..Oğlunu evlendirecektir, “velime” yemeği yedirmeden olmaz, o yemeğin içine bırakılacak et kurban eti olacaktır ki “teberük” olsun diye, velime yemeği ise Perşembe günü öğle namazından sonra yine eş, dost, komşu, akrabanın ve bazı fakirlerin iştirakiyle yenilecektir ki yemekten önce mutlaka “mevlid” okutulacaktır.Aileye yeni bir  “bebekle” katılım olması kurban kesmek için bir vesiledir, eğer bir iş için “kurban kesmek” vaad edilmişse o işin olmasıyla kurbanı kesilecektir, bu yüzden küçelerden sürü ile gezdirilirdi kurbanlıklar “Q’ari kurbani tasaduk mali”  hala kulaklarımızda çınlar bu sözler.Diyarbekir’li hastalandığında, ya da ameliyat olması gerektiğinde bir kurban keser ve bu kurbanın adı “şifa kurbanıdır” ameliyatı başarılı geçer veya hastalıktan iyileşirse “şükür” kurbanı keser,  dargın ailelerin barışmaları halinde de kurban kesilir ve insanlara yemek yedirilir..Kurban bayramında ise müstakbel gelin hanıma hediye olsun diye bir  koç alınır, alnına bir “Reşat” altını asılır ve öylece kurban bayramı ziyaretine gidilirdi.Kurban bayramı geldiğinde tarihi evlerin avluları geniştir, kuyuda su boldur, avlunun bir köşesinde kesilirdi kurban, Diyarbekir’liler kurban kesmek “vaciptir” diye inanırlardı,çünkü bilirlerdi ki sevgili peygamberimiz her vesile ile kurban kesmiştir, İslam medeniyeti ile tanıştığı günden bu güne Diyarbekir  kurban geleneğini sürdürmüştür..Bir ara bazıları “Şafii mezhebindeniz” der kurban kesmezlerdi, oysa bilmezlerdi ki İmam Şafii (r.a.) Hazret-i Peygamberin sünnetlerine herkesten çok dikkat eder ve yerine getirmeye çalışırdı.Yukarıda sıralamaya çalıştığımız vesilelerle “kurban” kültürünün yaşandığı bu şehirde bu kültür zenginliği daha çok yaşanır olmuştur,  çünkü artık herkesin bayram günü geldiğinde “kurban” kesecek maddi gücü vardır.Sözün başında söylediğimiz gibi kurban sadakadır ve sadaka ise kazayı belayı def eder, özellikle günümüzde ne kadar çok görülüyor değil mi “trafik kazalarını” bu kazaların sonrasında şu sözü çok dinleriz “verilmiş sadakamız varmış” diye..Biz de deriz ki kurban bayramı önümüzdeki günlerde yaşanacak ve herkesin “bir verilmiş sadakası olması için “kurban kesme sebep olacak” Kurban kesene, ailesine, yakınlarına, komşularına ve yoksullara da yararı “sosyal yönü” olan bir sadakadır..Selam ve dua ile.
YAZARIN DİĞER YAZILARI