?>

DİYARBAKIR’IN SİMGESİ ŞARK ÇIBANI - (Fahrettin Kanat'ın Yazısı)

Fahrettin KANAT

3 yıl önce

Diyarbakır Surlarının burçlarında ve bazı evlerde olduğu gibi, kent içindeki hemen tüm konaklarda ahırlar, tavlalar vardı. Ahırların bol olması sonucu kentte haşere, özellikle de sivri sinek ve kara sinek boldu. Bu yüzden sıtma, tifo, trahom gibi hastalıklar her mevsimde yaygındı. En çok da ŞARK ÇIBANI.Sonraki yıllarda yapılan incelemelerde Diyarbakır, Mardin, Siverek ve Urfa’da yaygın olan Şark Çıbanı’na ahırlarda barınan bir tür sineğin neden olduğu ortaya çıktı. 1950’li yıllarda  DDT kullanımının yaygınlaşması sonucu, ayrıca da kentteki ahırların çoğunun kapatılması sayesinde bu illet ortadan kalkmış oldu.Çoğunlukla yüzlerde çıkan Şark Çıbanı, yaygın olduğu yıllarda Güneydoğu’luların, en çok da Diyarbakırlıların ‘’Alameti Farikası’’ gibiydi. Yeni simgesi… Yüzünde Şark Çıbanı olan bir kimse Türkiye’nin neresinde olursa olsun ilk karşılaştığı “Diyarbakırlı mısın?” sorusu olurdu.Hemen herkesin yakalandığı Şark Çıbanının büyükleri insanların yüzünü çirkinleştirdiği gibi, küçükleri bazı yüzlere ayrı bir gizemli hava, hatta güzellik veriyordu denilebilir.Diyarbakırlıların yaşamlarının bir parçası haline gelen Şark Çıbanı için görümüne ve yüzde bulunduğu yere göre çeşitli yorumlar da yapılıyordu halk arsında. Burunda olursa, arsızlık-yaramazlık, yanakta olursa güzellik, alında olursa dindarlık, ağız çevresinde olursa gevezelik anlamına gelirdi.
YAZARIN DİĞER YAZILARI