Cahit Sıtkı Tarancı’nın Evi - (Fahrettin Kanat'ın Yazısı)
Fahrettin KANAT
2 yıl önce
Bugünkü Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi de tam yıktırılacağı günlerde Diyarbakır’ı Tanıtma ve Turizm Derneği’nin girişimleri sonucu kurtarıldı.Ünlü şairin doğup büyüdüğü, Ulu Cami’nin kuzeyindeki ev 1970 yılı başlarında ailesi tarafından Siverekli bir müteahhide satıldı. Bu şahıs burayı yıktırıp kesme ve işlemeleri taşlarını satmak, sonra da arsaya apartman yapmak istiyordu. O günlerde Trahom Savaş Dispanseri olarak kullanılan ev, bir Diyarbakır sevdalısı olan Başhekim Dr. Muzaffer Tükel’in ilgisi sayesinde özelliğini kaybetmeden korundu.Diyarbakır mimarisinin güzel örneklerinden biri olan evin Cahit Sıtkı Tarancı adına müze yapılması için, Diyarbakır’ı Tanıtma ve Turizm Derneği tarafından girişimler başlatıldı.Yönetimde bulunanlar derneğin bu girişimine başarılı valilerimizden Mehmet Karasarlıoğlu büyük destek verdi. Önce ‘’Tarihi Eser’’ kapsamına alınarak evin yıkılması önlendi. Daha sonra Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nce 1.200.000 Liraya satın alınması sağlamdı. Trahom Dispanseri yeni binasına taşınınca da onarım işi başlatılıp müze haline getirildi. Evin içi Tarancı ailesinden ve çeşitli yerlerden sağlanan etnoğrafik eşya ile donatıldı. Müze, Cumhuriyet2in kuruluşunun 50. Yılı kutlama programı kapsamında 28 Ekim 1973 günü düzenlenen törenle açıldı. Diyarbakır’ın mülki ve askeri yöneticileri yanında, ünlü şairimizin Annesi Arife hanım ile kardeşi Halil Tarancı ve eniştesi Kamuran Erkmenoğlu da katıldılar. Açılışı Cahit Sıtkı Tarancı’nın annesi Arife Hanım yaptı.Bu müze Diyarbakır’ı Tanıtma ve Turizm Derneği’nin öncülüğünde kurtarılmış oldu.Ne yazık ki Diyarbakır sanat ve kültürüne büyük hizmetleri olan bu başarılı dernek 1980 askeri ihtilal döneminde ‘’Kongresini aksattığı’’ gibi basit bir gerekçeyle kapatıldı.Cahit Sıtkı Tarancı’nın evi gibi yüzlerce ev vardı, bu evler sahipsizlikten tek tek yıkılarak üzerlerine plansız projesiz evler yapıldı. 1980 darbesi Diyarbakır’dan çok şeyler aldı, o evler şimdi olsaydı, aynen Merdindeki sit alanı gibi bir sit alanı oluşurdu sur içi. Diyarbakır çok şey kaybetti.