Türk bilim insanları şeker ölçümünü cep telefonlarına taşıdı
İzmir'de farklı disiplinlerden bilim insanlarının katılımıyla başlatılan projeyle şeker hastalarının cep telefonlarıyla kan şekeri ölçümü yaparak anlık verileri paylaşabileceği cihaz geliştirildi.
Şeker hastalığının takibinde kritik öneme sahip olan kan şekeri ölçümünü anlık verilerle, doğru ve pratik olarak hasta ve doktoruna ulaştırmayı sağlayacak bir teknoloji geliştirmek üzere bir araya gelen İzmir'deki 5 üniversiteden bilim insanlarının 2023'te başladıkları projede prototip aşamasına gelindi.
TÜBİTAK'ın da destek verdiği çalışmayla parmaktan alınan kandan şeker ölçümü yapabilen "glukometre probu" geliştiren bilim insanları, bu cihazın cep telefonu şarj girişine takılması yoluyla ölçüm verilerini uygulama üzerinden hastane ya da doktora anlık gönderme seçeneği sunuyor.
Patent başvurusu yapılan cihaz, TEKNOFEST 2024 Akdeniz'de "İnsanlık Yararına Teknoloji Yarışması Sağlık ve İlk Yardım" kategorisinde ikincilik ve "en iyi sunum" ödüllerine layık görüldü.
"Hastalara hızlı danışmanlık sağlanabilecek"
Proje grubunda görev alan Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Dilek Büyükkaya Besen, çoğu hastanın kan şekeri ölçüm cihazlarını yanlarında taşımadığını, anlık düşüş ya da yükselişlerin tespit edilemediğini belirtti.
Şeker hastalarının yaşam kalitelerini arttırmak için bu teknolojiyi geliştirdiklerini anlatan Besen, "(Cihaz) Hastaların konforunu, yaşam kalitesini artırmak üzerine kurduğumuz hayaller sonucu ortaya çıktı. Şeker ölçüm cihazlarının taşınabilir olmasını ve şeker hastalarının cep telefonu ya da akıllı saatini kan şekeri ölçer hale getirmeyi hedefledik. Hedefimiz bu cihazın tüm diyabetli bireylerde ya da kan şekeri ölçümü gerektiren bireylerde kullanılır hale gelmesi, herkesin bu cihaza ulaşabilmesi ve konforlu bir şekilde kullanabilmesi" dedi.
Besen, sağlıklı ve güvenilir sonuçlar veren cihazın prototip aşamasında olduğunu, laboratuvar testleri ve izin süreçlerinin ardından kullanıma sunulacağını aktardı.
DEÜ Hemşirelik Fakültesi Araştırma Görevlisi Merve Dervişoğlu ise sağlık profesyonellerinin bu cihaz sayesinde takip ettikleri hastanın verilerini uygulama üzerinden anlık olarak görebildiğine dikkat çekerek, "Ölçüm sonuçlarında hipoglisemi ya da hiperglisemi durumu varsa bu akut komplikasyon tespit edilebilecek, hastalara hızlı danışmanlık sağlanabilecek" dedi.
"Sağlık profesyonelleri de sonuçları izleyebiliyor"
İzmir Demokrasi Üniversitesi Buca Seyfi Demirsoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi Merve Günbaş da şeker ölçümü yapan cihazın cep telefonuna takıldığında uygulamanın açıldığını, şeker ölçüm çubuğunun yerleştirilmesiyle değerlerin uygulama ekranına düştüğünü söyledi.
Diğer şeker ölçüm cihazlarındaki gibi 3-5 saniye içerisinde sonuç alınabildiğini dile getiren Günbaş, "Şeker ölçümünden sonra açlık mı, tokluk mu ya da günün diğer saatlerindeki ölçüm mü diye uygulama bize bir uyarı veriyor. O anda hangi ölçüm saatindeysek onu seçiyoruz. Hastayı takip eden sağlık profesyonelleri de bu anlık ölçüm sonuçlarını izleyebiliyor" ifadelerini kullandı.
"Entegre edilebilir glukometre probu" cihazını geliştiren ekipte Doç. Dr. Dilek Büyükkaya Besen, Araştırma Görevlisi Merve Dervişoğlu ve uzman hemşire Merve Günbaş'ın yanı sıra Bakırçay Üniversitesi Bilgisayar Donanımı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Orhan Er ile İzmir Ekonomi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Yalın Kılıç da görev aldı.