Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılı istatistiklerine göre Türkiye'de akraba evliliği oranı yüzde 3,9 oldu. Akraba evliliği oranının en yüksek olduğu il yüzde 18,4 ile Şanlıurfa olarak tespit edilirken, bu şehri Mardin, Muş ve Diyarbakır izledi. Uzmanlar ise, akraba evliliğinde yeni doğan bebeklerde hastalık oranlarının arttığını ve çoğunun anomali bebek olarak dünyaya gelebileceğinin altını çiziyor.
Kadın Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Hakan Çoksüer, akraba evliliğinin halk sağlığı sorununu beraberinde getirdiğini söyledi. Türkiye’de akraba evliliği oranının yüksek olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Çoksüer, “Özellikle Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde çok fazla akraba evliliğinin olduğunu görmekteyiz. Akraba evliliğine bağlı olarak doğan çocuklarda çok ciddi anlamda zeka geriliği ve metabolik hastalık oranlarının arttığını göstermektedir. Hatta yapılan çalışmalar, akraba evliliğinden doğan bireylerde Alzheimer oranlarının dahi yüksek oranda arttığını göstermektedir” dedi.
“Bölgede ciddi anlamda sıkıntılar doğabilmekte”
Akraba evliliğinde yeni doğan bebeklerde metabolik hastalığa bağlı zeka geriliği oranının artabildiğini ifade eden Çoksüer, “Akraba evliliğinin en fazla görüldüğü şehirler Şanlıurfa, Mardin, Muş ve Diyarbakır olarak gözükmektedir. Bu bölgelerde doğan çocuklarda ciddi anlamda sıkıntılar doğabilmekte. Bunların beraberinde özellikle bebeklerde bir metabolik hastalığa bağlı zeka geriliği oranı artabilmekte. Avrupa’da 40 binde bir oranda metabolik hastalıklı bebek doğmasına rağmen bu rakam Türkiye’de 4 binde bir olabilmektedir. Yani Türkiye’de şu anda her 25 kişiden bir kişi taşıyıcıdır” diye konuştu.
Özellikle akraba evliliği yapmış kişilerin genetik danışmana başvurması gerektiğini söyleyen Çoksüer, şunları kaydetti:
“Akraba evliliği, özellikle hala çocukları, dayı çocukları, amca çocukları ve teyze çocukları arasında oluşan bir evliliktir. Yani kuzenler arasında oluşan evlilikte anomali (sakat) bebek riski artmaktadır. Her 100 çocuktan ikisinde anomali bebek doğabilmektedir. Fakat akraba evliliğinde bu oran iki kat artabilmektedir. Bu yüzden akraba evliliği bizim için ciddi anlamda önem arz etmektedir. Mümkün olduğu kadar akraba evliliğinden kaçınmak gerekiyor. Bunun yanında genetik danışmanlık alınması gerek. Özellikle akraba evliliği yapmış kişilerin genetik danışmanına başvurması gerekiyor.”