Ticaret Bakanlığı'nın Türkiye Noterler Birliği ile kurduğu Güvenli Ödeme Sistemi'nin ikinci el taşıt alım-satımında kullanımı bugünden itibaren zorunlu oldu.
Sistem, nakit, havale veya EFT gibi yöntemlerle gerçekleştirilen tüm ikinci el motorlu kara taşıtı alım satımlarında kullanılacak.
Sistemle önce satıcı güvenli ödeme sürecini başlatacak, sonra alıcı notere gitmeden önce referans numarası ile parayı aracı kuruluşa yatıracak. Satışın onaylanmasının ardından güvenli hesapta bekleyen para anında satıcının hesabına geçecek. Böylece araç alım satım işlemleri güvence altına alınmış olacak.
Güvenli Ödeme Sistemi'yle, ikinci el araç piyasasında nakit taşıma, sahte para ve satış bedelinin ödenmemesi gibi risklerin ortadan kalkması hedefleniyor.
"Kapora dolandırıcılığına dikkat edilmeli"
Tüketiciler Konfederasyonu Genel Başkanı Aziz Koçal, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, ikinci el otomobil alım satımında özellikle dolandırıcılık olaylarıyla çok sık karşılaşıldığına işaret etti.
Güvenli Ödeme Sistemi'nin dolandırıcılık faaliyetlerinin önüne geçebileceğini belirten Koçal, uygulamanın, vatandaşlara iyi anlatılması gerektiğini bildirdi.
Koçal, tüketicilerin uygulamaya ilişkin bazı tedirginlikler yaşayabileceğine dikkati çekerek, "Sistemin iyi işlemesi ve tüketicilerin sisteme güvenmesi için noterlere de iş düşüyor, noterler sistemin güvenli olduğu yönünde vatandaşları aydınlatmalı. Ancak sahtekarlar kapora alarak dolandırmaya devam edebilirler. Bunun önleyici tedbirlerin de alınması gerekir." dedi.
Sistemin güvenli şekilde işlemesi için araç satışlarındaki vergi yükü ve satış masraflarının da gözden geçirilmesi gerektiğini bildiren Koçal, şu değerlendirmede bulundu:
"Vatandaşlar satın aldığı taşıtın bedelinin tamamını banka üzerinden ödeyeceği için burada aracın gerçek değerinin gösterilmesi önem taşıyor. Aksi takdirde araçta gizli ayıp varsa ya da araçla ilgili yanlış bilgi verilirse bedel iadesi, alım satım işlemi sırasında gösterilen değer üzerinden yapılır. Bu sistem tüketicilerin lehine ancak alım-satım ve diğer vergilerdeki oranlar gözden geçirilerek aracın gerçek bedelinin sistemden ödenmesi sağlanmalı."
"Satış sonrası mağduriyetlerin de önüne geçebilir"
Tüketici Hakları Derneği Başkanı Ergün Kılıç da güven unsurunun insan ve ticari ilişkilerinin ayrılmaz parçası olduğunu belirtti.
Ticarette güvenin hem satıcı hem de alıcı açısından büyük önem taşıdığını bildiren Kılıç, "Güvenli ticaret, tüketicilerin korunması, dolandırıcılığın önlenmesi için hayati bir unsurdur. İkinci el araç alım satımlarında, satıcı ve alıcıların güven duyarak işlem yapmasının önemli olduğunu düşünüyorum, herkes dolandırılma korkusu yaşamadan ticaret yapabilmeli." ifadesini kullandı.
Kılıç, motorlu kara taşıtlarının alım ve satımında güvenli ödeme sisteminin zorunlu hale getirilmesinin, dolandırıcılık vakalarının önlenmesi ve tüketici ile satıcı arasında doğabilecek uyuşmazlıkların çözümünde önemli bir adım olacağını anlattı.
Vatandaşların araç aldıktan sonra da bazı mağduriyetler yaşayabildiğine işaret eden Kılıç, şunları kaydetti:
"Bu durumda, tüketici satıcıyla iletişime geçtiğinde ve satıcı sorumluluğu kabul etmediğinde, yasal haklarını kullanma yoluna başvurabilir. Kanunda "bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme" imkanı vardır. Vatandaş, satın aldığı aracı geri verip ödediği paranın iadesini istediğinde Güvenli Ödeme Sistemi sağlam bir delil işlevi görecektir. Sistem, sadece dolandırıcılığın önüne geçmekle kalmaz, aynı zamanda tüketici uyuşmazlıklarının çözümünde önemli bir dayanak sağlar."