Ramazanın, geçmişten günümüze değişen bir zaman dilimi olarak, birçok kişiye farklı anılar ve duygular bıraktığını belirten vatandaşlar, zamanla yaşanan değişim, özellikle eski Ramazanlar ile bugünün Ramazanları arasındaki farkları gözler önüne serdiğini ifade etti.
Yaşları ilerlemiş birçok kişi, geçmişte orucun daha fazla zorluk ve daha derin bir anlam taşıdığını ifade ederken, bugün Ramazanlarının daha rahat geçtiğini ancak manevi değerlerin zamanla azaldığını belirtiyor.
Batman'da İLKHA mikrofonuna konuşan vatandaşlar, eski Ramazanları anlatırken, bugünkü Ramazanlar ile karşılaştırmalar yaparak bu önemli değişimi dile getirdi.
"Eski Ramazanlar zorluklarla dolu ama daha güzeldi"
80 yaşındaki Abdülhadi Yıkılmaz, eski Ramazanları anlatırken, o dönemde insanların en ağır işlerde çalışmasına rağmen oruçlarını tutup namazlarını kıldığını vurgulayarak şöyle konuştu:
"Babamın zamanında ben daha gençken insanların çoğu en ağır işlerde çalışmasına rağmen hem orucunu tutar hem de namazlarını kılardı. O zamanın orucu daha tatlı ve güzeldi. Şimdi ise çoğu kişi çalışmadan buralarda oturarak orucunu bitiriyor. Eski Ramazanlar şimdikinden bin defa daha güzeldi. Yaz aylarının sıcağında hem bağ ve bahçede çalışıyor hem de herkes oruçluydu. Şimdi havalar serin olduğu için oruç tutanların sayısı iyi ama yaz olsaydı, maalesef çoğu genç oruç tutmazdı. Hava güzel olduğu için herkes oruç tutabilir."
"Yemek çeşitleri artmış ama kanaat azalmış"
Eski Ramazanların daha az yemek çeşidiyle, fakat daha fazla şükür ve kanaatle geçtiğini ifade eden Abdullah Atmaca, "Eski Ramazanlar daha iyiydi. Şu an iftar ve sahur sofralarımızda 4-5 çeşit yemek var. O zaman ise bu kadar yemek çeşidi yoktu ve bir çorbayla oruç tutuyorduk. İnsanlar şükredip kanaat ediyordu. Burası batı illerine göre iyidir. Çünkü batı illerinde çoğu kahve ve lokantalar açık. Çoğu kişi elinde sigarasıyla çarşıyı geziyor. Bu aylarda hava serin olduğu için herkes oruç tutabilir. Bu havalarda bile oruç tutmayan hiç tutmaz artık." diye konuştu.
"Eskiden yardımlaşma daha çoktu"
Ramazan sofralarının zenginleşmiş olmasına rağmen, insanların daha fazla derdi ve azalan şükür duygusuyla karşılaştığını belirten Mehmet Sıddık Ekinci, "Şu anki Ramazan sofralarında yemek çeşidi çok ama derdi de çoğalmış. İnsan ne kadar zengin de olsa gözü doymuyor. Çünkü şu anda çoğu kişi ne zekât ne de hayırda bulunuyor. Eski Ramazanlar nerde, şimdikiler nerede? Eski Ramazanlar daha güzel, daha tatlı, daha heyecanlı geçiyordu. O zaman da zengin fakir pek fark yoktu. Şimdi kötü bir zamandayız. Eskilerin bereketi vardı, kıymeti vardı. Herkes birbirine yardım ederdi. Ama şimdi eskisi gibi şefkat ve merhamet sahibi değil." ifadelerini kullandı.
"Eskiden rahmet, bereket, şefkat ve bolluk vardı"
Şehmus Tağu ise, eski zamanlarda daha az ürün olmasına rağmen paranın kıymetli olduğunu ve o dönemde fakirlerin gözetildiğini dile getirerek şunları söyledi: "Eski Ramazanlar çok güzeldi. O zamanlarda insanlarda rahmet, bereket, şefkat ve bolluk vardı. O zaman pazara gittiğimizde 10 kilo pekmez, tenekeyle yağ ve bir bütün hayvan eti alabiliyorduk. Ama şimdi 73 yaşımdayım ve şu anda yaşanan yokluk kadar görmedim. Eskiden ürün sayısı azdı ama paramız kıymetliydi. Şimdi ki zenginlerin çoğu eskisi gibi fakirleri koruyup gözetlemiyorlar. Çünkü bu ülkenin zenginleri hakkıyla zekâtını verir ve hayrını yaparsa bu ülkede fakir kalmazdı."