Bir şehirde ilk resmî gazete 1869’da yayınlanmış ise, günümüze kadar çıkan gazete sayısı, 1950’den sonra çeşitlenerek artmışsa ve bugüne kadar bir basın müzesi kurulmuş birkaç dernek, cemiyet olmasına rağmen açılmamışsa ne demeli?Şehrin basınıyla ilgimiz, Şehir Araştırmaları Merkezi çerçevesindedir, gazeteci değiliz, gazeteciliğin kendince kuralları vardır, elbette.Şehir Araştırmaları Merkezi için çalışmalarımız devam ederken, uğradığımız Gazeteciler Cemiyeti’nde üye olan üyelerin mensubiyeti olan gazetelerinin arşivinin olmayışına sevinsek mi üzülsek mi? Cemiyette şehrin çıkan gazeteleri arşivlenmiyorsa, kısa yoldan gazete arşivleri için çıkmakta olan gazeteler gösteriliyorsa mesele yoktur, aslında. Yayınlanmakta olan gazetelere gidilir, zaman alsa bile arşivlerinden ilgili haberlere, yazılara ulaşma söz konusudur.Bu gazetelerden kapanmış olanların arşivine ulaşım nasıl olacak? Sahiplerinden kimisi şehir dışında, İzmir’e yerleşmiş, kimi İstanbul’da bazısı Ankara’da… Bu gazetelerle ilgili araştırma için Millî Kütüphane’ye mi gidilmeli?Bir cemiyette bulunduğu şehrin gazete arşivleri olmazsa olmazdır, aslında. Cemiyeti eleştirme babından ifade etmiyoruz, ifademizle. Günümüzde arşivi oluşturmayanlar, arşive başlama fırsatı varken hatanın neresinden dönerlerse dönerler. Daha önce cemiyette görev almış ve arşiv oluşturmamış görevliler, kendilerini nasıl savunur, bu eksikliğe ne sebep gösterirler? Emin olun, bunu da bilmiyorum.Şehrin merkezinde cemiyetin tabelasını asacak bir mekâna sahip olmadığını söyleyen çıkabilir. Şimdiki yerin zar-zor temin edildiğini ifade edebilirler. Bu cemiyeti nasıl ayakta tuttuklarını uzun uzun anlatabilirler. Ben, araştırmacı olarak bilmekteyim, bu zorluğu.Her gün alıp biriktirdiğim, ay sonunda beş-altı cilt tutan gazetelerin bırakılacak yeri zamanla doldurduğunu, yılda on yerel gazete takip eden birinin 120 Cilt tutacak arşivi söz konusu olursa, on yılda 1200 Cilde ayıracak yer nerede mümkündür?İl Halk Kütüphanesi’nde bir dönem arşivlenen gazetelerin, artık üst kütüphanelere gönderildiğini, yerel gazetelerin kütüphanede bulunmadığını belirtelim, bilmeyenler için.Cemiyetin geniş bir mekâna sahip olması için ne gibi çalışmalar yapılmıştır, yapılmaktadır? Kendi mesleğimizin dışında kalan bu sorunun cevabını, cemiyet vermek mecburiyetinde değildir. Çünkü elindeki imkânlar, ancak bu güne kadar gelmeyi sağlamıştır.Cemiyetin arşivi oluşturulmuş mu yoksa oluşturulacak mı? Bunu bilmeyen biriyim, aslında. Sadece sorduğumuz bir iki gazeteci, söylediğimizi doğruladı.“Gazete” denince hep günlük çıkan gazete anlaşılmamalı. Bu şehirde gazeteler haftada bir-iki gün, on beş gün, aylık olmak üzere farklı periyodlarda yayınlanmıştır. Mevcut durumda ilçeler hariç şehir merkezinde haftalık yayınlanan gazetenin rastlanmadığı 2017 Yılında ilçelerde yayınlanan gazetelerin temin edileceği şehir merkezinde bir bayi-temsilcilik-adres söz konusu değildir. Şehir merkezinde bu şehirde yayınlanan ilçe gazeteleri, sadece ilçe sınırları içinde temin ediliyorsa, doğrusunu söyleyerek belirtelim, ilk çıktığı gün resmî kurumlarla abone gösterilenlere dağıtılıp tükeniyorsa gazeteler ya az basılıyor ya da çok okunuyor.Uğradığımız ilçelerde bir-iki elemanın başka bir meslek yanında devam ettirdiği gazetecilik, daha çok ajans haberleriyle ve haftanın önemli olaylarından derlenen haberlerden oluşur. İlçede veya köylerde olağanüstü bir durum varsa sürmanşete çekilen haberi gölgede bırakır.Yerel gazetelerde tarihten, kültürden, sanattan yana bir şeyler aramak oldukça zordur. Çünkü çoğu resmî ilan eksenli ve matbaacılık geliri ile çıkarılan ilçe gazetelerine yüklenmek, doğru olmaz. Biz de bir dönem yerel gazetelerin kurallara ve yönetmeliğe göre çıkıp çıkmadığını yerinde tespit eden bir komisyonda yer aldığımız için, ilçe gazetelerinin sıkıntılarını, şehirde çıkanlar kadar biliyoruz. Tipodan ofsete geçen gazeteler, eskinin emek ürünü sayfalarını çoğunlukla görmemiştir.İsteğimiz gerek şehirde gerek ilçelerde çıkan her gazetenin düzenli olarak, şehir merkezinde belli noktalarda “Burada Yerel Gazeteler Satılır.” Sloganıyla okura ulaşmasıdır. Yıllarca şehir merkezinde çıkan yerel gazeteleri, fırsat buldukça ilçe gazetelerini alan, temin eden biri olarak, kendi gazetelerinden habersiz şehirli dostlarla karşılaşmalarımız, çoğunlukla tatsız olur. Araştıran, okuyan, şehrine meraklı olanın yerel gazeteleri temin etmesi gerekir.

HABERİ SİTEDEN OKU...