Son yıllarda adını sıkça duyduğumuz ve popülerleşen, sadece diyet değil aynı zamanda yaşam tarzı haline gelen aralıklı oruç (IF diyeti) ramazan orucu ile sıklıkla karıştırılmakta ve merak konusu olmaktadır.
Aralıklı oruç nedir, çeşitleri nelerdir? Aralıklı oruç ve ramazan orucu aynı mıdır? Benzerlikleri ve farklılıkları nelerdir? Bu yazımızda merak ettiğiniz her şeyi sizler için derledik.
Aralıklı oruç nedir ve çeşitleri nelerdir?
Aralıklı oruç genel tabiriyle gün içerisinde tüketilen besinlerin belirli saat dilimleri aralığında düzene oturtulmasıdır. Yani günün belirli saat aralığında aç kalmak ve devamında belirli saat aralığında gıda almaktır. Literatürde sonradan ortaya çıkmış ve standartlaştırılmamış birçok çeşidi olmasıyla birlikte Aralık Oruç genel olarak 4 ana başlıkta tanımlanabilir.
Komple Aralıklı Oruç
Haftada 1 kez 24 saatlik açlık veya haftada birkaç gün birbirini takip etmeyen günlerden oluşan açlık şeklinde farklı protokollerde uygulanır. Açlık günlerinde katı gıda alımı yasaklanır sadece su ve kalori içermeyen içeceklerin tüketilmesine izin verilir. Uygulaması fazlasıyla zordur bu sebeple tercih edilmez.
Modifiye Edilmiş Aralıklı Oruç
Oruç tutulan günlerde günlük alınması gereken kalorinin %25 ine kadar alınmasına izin verilen diyet çeşididir. Daha çok 5:2 çeşidi kullanılmaktadır. 5 gün serbest beslenme 2 gün oruç tutma yöntemidir.
Zaman Kısıtlı Aralıklı Oruç
Besin alımının her gün 8 saat veya daha kısa bir zaman aralığıyla sınırlı olduğu bir beslenme düzeni olarak tanımlanabilen bu oruç çeşidi de kendi içerisinde çeşitlendirilebilir. En sık uygulanan zaman kısıtlı oruç türü Ramazan orucudur. Onun dışında 16:8, 14:10 şeklinde uygulanan çeşitleri en popüler olanlarıdır.
Buchinger oruç periyodu
Tıbbi, psikososyal ve manevi olmak üzere 3 boyutta tıbbi olarak doktor kontrolü ile uygulanan, genelde yatarak tedavi gören kişilerde disiplinli bir oruç rejiminden oluşmaktadır. Buchinger yöntemine göre oruç programı, orta derecede enerji kısıtlaması içeren 2 oruç gününden sonra, 7 gün modifiye edilmiş oruç uygulanmaktadır. Minimal düzeyde başlayıp alınan kalori miktarı düzenle arttırılır ve tedavi en fazla 4 hafta tercih edilmektedir.
Peki, Aralık Oruç ve Ramazan Orucu aynı mıdır?
Bu soruya net bir şekilde evet aynıdır demek imkansızdır. Ramazan orucu aralıklı orucun sadece bir çeşididir buna istinaden aralıklı oruç diye tanımlamak doğru değildir. Ramazan orucu zaman kısıtlı bir aralıklı oruç çeşidi olmakla beraber günün belirli aralığında gıda alımı serbest, belirli bir bölümünde gıda alımı tamamıyla yasaktır. Fakat zaman kısıtlı aralıklı oruç çeşitlerinde aç kalınan süre içerisinde yasak olan katı gıda alımıdır, su ve kalorisiz içeceklerin tüketimi serbesttir. Bir diğer bariz farklılık aralıklı orucun bütün çeşitlerinde besin tüketiminin serbest olduğu saatlerde dahi gıdalar kontrollü tüketilir ve sağlıklı gıdalar tercih edilir oysaki Ramazan orucunun manevi sebeplerle ve ibadet olarak tutulmasından ötürü gün içerisinde aç kalındığı için iftarda ağır gıdalara yönelim sağlanır ve sahurda gün içerisinde tok kalabilmek için ihtiyaçtan fazla besin tüketilir. Bunun dışında Zaman Kısıtlı Aralıklı oruç çeşitlerinden açlık süresi uyku süresi ile denk getirilir ve gıda alımı gündüz yapılır fakat Ramazan orucunda gıda alımı akşam namazı itibari ile başlar ve sabah namazına kadar yapılması zaruridir.
...
Oruç tutmanın veya Aralıklı Oruç diyeti çeşitlerini uygulamanın enerji kısıtlaması sebebi ile kilo verme, kan şekerini düşürme, sindirim sistemini dinlendirme, kan basıncı ve kolesterol seviyelerini dengeleme ve vücuttaki inflamasyonu azaltma gibi sağlık açısından faydalı olduğuna dair çalışmalar bulunmaktadır fakat unutulmamalıdır ki her beslenme düzeni kişiye özel ve farklı olmalıdır çünkü yaş, cinsiyet, boy, fiziksel aktivite düzeyi gibi birçok özellik kişiye bağlı değişir. Bu sebeple öğrenilen her popüler diyet evde uygulanmamalı muhakkak bir diyetisyene danışılmalıdır. Diyet sağlıklı beslenme ilkelerinden uzaklaşmadan bir uzman eşliğinde yapılmalıdır.