Salih YEŞİL - Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 10-23 Nisan 2024 tarihleri arasından Ankara, Kocaeli, İstanbul, İzmir, Mardin, Mersin, Şanlıurfa, Şırnak, Diyarbakır, Van, Batman, Kars, Bingöl, Elazığ, Gaziantep’te 31 Mart 2024 de gerçekleşen Mahalli İdareler Genel Seçimi'ne ilişkin yaptığı saha araştırması sonuçlarını açıkladı. Online ortamda gerçekleştirilen ankette, bin 291 kişi katıldı. Ankette yanıt verinler arasından İYİ Parti’ye oy verenler arasında kimsenin bulunmaması nedeniyle sonuçlarda İYİ Parti’ye yer verilmedi.
Yüzde 62,3’ünün erkek, yüzde 37,7’sinin kadın katılımcıların oluşturduğu ankette, katılımcıların yüzde 51,4’ü 31 Mart Yerel Seçimlerinde CHP, yüzde 18,7’si AK Parti, yüzde 15,3’ü DEM Parti’ye oy verdiğini, yüzde 10,7’si oy kullanmadığını açıkladı. Oy kullanmayanların yüzde 30,4’ü partisinin yanlış tutumu, yüzde 21,7’si gerek duymaması, yüzde 13’ü şehir dışında olması, yüzde 12,4’ü alternatifler arası tercih yapmamak istememesi, yüzde 10,9’u sağlık sorunları, yüzde 10,2’si mevcut düzeni meşrulaştırmamak, yüzde 1,4’ü önseçimlerden dolayı seçimi adil bulmaması nedeniyle oy kullanmadığını belirtti.
AK Parti seçmeni partisinden rahatsız
Katılımcılara, seçim sonuçlarına göre belediye başkanlığı seçimlerinde oy verdikleri partiyi başarılı bulup bulmadıkları sorulduğu ankette, katılımcıların yüzde 52,4’ü başarılı bulduklarını ifade ederken yüzde 12,9’u başarılı bulmadığını, yüzde 23,3’ü kısmen başarılı bulduklarını söyledi. Bu soruyla bağlantılı olarak “Hangi partiye/Adaya oy verdiniz?” karşılaştırması yapıldı. AKP’ye oy veren katılımcıların yüzde 31,4’ü, CHP’ye oy veren katılımcıların yüzde 67,6’sı, DEM Parti’ye oy veren katılımcıların yüzde 54,5’i, YRP’ye oy veren katılımcıların yüzde 95,2’si oy verdikleri partiyi başarılı buldur. AKP’ye oy veren katılımcıların yüzde 36’sı, CHP’ye oy veren katılımcıların yüzde 5,9’u, DEM Parti’ye oy veren katılımcıların yüzde 18,7’si, YRP’ye oy veren katılımcıların yüzde 2,4’ü partilerini başarılı bulmadı.
DEM Parti ve AK Parti seçmeni sandığa gitmedi
Katılımcılara oy kullandıkları kentte seçime katılım oranlarının düşük olup olmadığını düşünüp düşünmedikleri sorulan ankette, çok seçenekli yanıtta katılımcıların yüzde 62,3’ü “Evet”, yüzde 37,7’si “Hayır” yanıtını verdi. Araştırma grubunun yüzde 35,5’i AK Parti’nin, yüzde 22,4’ü DEM Parti’nin, yüzde 11,5’i AK Parti’nin ve DEM Partinin, yüzde 9’u bütün partilerin yüzde 7,2’si ise AKP-MHP seçmeninin en çok katılım göstermediğini düşündüğünü belirtti. Ankette, AK Parti’ye oy veren katılımcıların yüzde 81,8’i, CHP’ye oy veren katılımcıların yüzde 46,1’i, DEM Parti’ye oy veren katılımcıların yüzde 83,8’i, oy kullanmadığını kaydederken, yüzde 71’i oy kullandıkları kentte seçmen katılım oranının düşük olduğu görüşünü dile getirdi.
Sandığa gitmemede birden çok etken etkili
Ankette, “Sizce kentinizde seçime katılmama nedeni nedir?” sorusuna katılımcıların yüzde 15’i “Ekonomik kriz”, yüzde 12,7’si “Partilere olan tepkilerden dolayı”, yüzde 9,5’i “Siyasetin çözüm üretememesi”, yüzde 7,2’si “Aday profillerinden kaynaklı, yüzde 6,4’ü Parti yönetimlerinin yaklaşımlarından kaynaklı” yanıtını verdi.
Kayyumlar seçime güveni azalttı
“Sizce kentinizde seçime katılmama nedeni nedir?” sorusuyla “Hangi partiye/Adaya oy verdiniz?” karşılaştırılması yapıldı. Buna göre, AKP’ye oy veren görüşmecilerin yüzde 15,8’i “Partilere olan inancın tükenmesinden dolayı”, yüzde 11,4’ü “Bilmiyorum/Fikrim yok, yüzde 8,7’si “Ekonomik krizden dolayı”; CHP’ye oy veren görüşmecilerin, yüzde 23’ü “Ekonomik krizden dolayı, yüzde 11,5’i “İzlenen politikalardan dolayı”, yüzde 11,5’i “Bilmiyorum/Fikrim yok”; DEM Parti’ye oy veren görüşmecilerin, yüzde 9,4’ü “Seçime yönelik umutların olmamasından dolayı, yüzde 8,7’si Bilmiyorum/Fikrim yok, yüzde 8,7’si kayyumlardan dolayı” yanıtını verdi.
Siyasette inanç düşüyor
“Sizce kentinizde seçime katılmama nedeni nedir?” sorusuna seçimde oy kullanmadıklarını beyan edenlerin, yüzde 18,3’ü “Yöneticilerin tutumlarından dolayı”, yüzde 17,2’si “Partilere olan inancın yitirilmesinden dolayı”, yüzde 17,2’si “Tepkili olan Seçmenden dolayı” yanıtını verdi.
Ankette, katılımcılar, “31 Mart 2024 Belediye Başkanlığı Seçiminde, Türkiye genelinde seçmen katılım oranının düşük olduğunu düşünüyor musunuz? sorusuna yüzde 71,2’si “Evet”, yüzde 28,8’i “Hayır” yanıtlarını verdi. Ankette, AKP’ye oy veren görüşmecilerin yüzde 83,1’i, CHP’ye oy veren görüşmecilerin yüzde 67,2’si, DEM Parti’ye oy veren görüşmecilerin yüzde 69,7’si, oy kullanmadığını belirtenlerin yüzde73,2’si Türkiye geneli katılımın düşük olduğunu düşündüğünü bildirdi.
AK Parti seçmeni partisine inancını yitiriyor
Katılımcılara yaşadıkları kentin dışında Türkiye genelinde seçimlere katılmama nedeni de soruldu. Bu soruya, katılımcıların yüzde 18,5’i “Ekonomik kriz, yüzde 10,7’si “Partilere olan inancın yitirilmesinden dolayı”, yüzde 10,3’ü “İzlenen politikalardan dolayı”, yüzde 9,8’i “Küskün seçmenlerin olmasından dolayı, yüzde 9,3’ü “Tepkili olan seçmenden dolayı” yanıtını verdi. Bu yanıtların partilere oranları da dikkati çekti. AKP’ye oy veren görüşmecilerin yüzde 21,2’si “Partilere olan inancın yitirilmesinden dolayı”, yüzde 13,1’i “Ekonomik krizden dolayı”, yüzde 12,1’i “Küskün seçmenlerin olmasından dolayı” yanıtını verdi. CHP’ye oy veren görüşmecilerin, yüzde 19,3’ü “Ekonomik krizden dolayı, yüzde 11,3’ü “Tepkili olan seçmenden dolayı”, yüzde 11,3’ü “Küskün seçmenlerin olmasından dolayı”; DEM Parti’ye oy veren görüşmecilerin, yüzde 25,7’si Ekonomik krizden dolayı, yüzde 16,2’si “İzlenen politikalardan dolayı”, yüzde 13,2’si “Tepkili olan seçmenlerden dolayı” oy kullanılmadığını düşündükleri yanıtını verdi. Bu soruya oy kullanmayan seçmenlerin, yüzde 18,8’i “Ekonomik krizden dolayı, yüzde 15,8’i “Güvensizlikten dolayı”, yüzde 12,9’u “Bir şeylerin değişmeyeceğini düşündükleri için oy kullanılmadığını düşündüklerini ifade etti.
Salih YEŞİL
